باب: ما
قيل في الصواغ.
28- DÖKÜMCÜLÜK
وقال طاوس،
عن ابن عباس
رضي الله
عنهما: قال النبي
صلى الله عليه
وسلم: (لا
يختلى خلاها---. وقال
العباس: إلا
الإذخر، فإنه
لقينهم وبيوتهم،
فقال: (إلا
الإذخر).
Tavus, İbn Abbas r.a. aracılığıyla şunu rivayet etmiştir: Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem veda hacci sırasındaki hutbesinde:
"(Mekke'nin) yaş otu koparılmaz" buyurdu. Abbas: İzhir otu hariç. Çünkü bu otu
dökümcüler kullanır, dedi. Bunun üzerine Hz. Nebi de: "İzhir hariç"
buyurdu.
حدثنا
عبدان: أخبرنا
عبد الله:
أخبرنا يونس،
عن ابن شهاب
قال: أخبرني
علي بن حسين:
أن حسين بن علي
رضي الله
عنهما أخبره:
أن
عليا عليه
السلام قال:
كانت لي شارف
من نصيبي من
المغنم، وكان
النبي صلى
الله عليه
وسلم أعطاني
شارفا من
الخمس، فلما
أردت أن أبتني
بفاطمة عليها
السلام، بنت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم،
واعدت رجلا صواغا
من بني قينقاع
أن يرتحل معي،
فنأتي بإذخر أردت
أن أبيعه من
الصواغين،
وأستعين به في
وليمة عرسي.
[-2089-] Hüseyin İbn Alî, Ali'nin şöyle dediğini anlattı: "Ganimetten
payıma bir deve düşmüştü. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem de humustan
(ganimetin kendisine düşen beşte birinden) bana bir deve verdi. Ben
Resulullah'ın kızı Fatıma ile evlenmek istediğimde Benî Kaynuka kabilesinden
birisi ile birlikte çıkıp izhir otu toplamak konusunda anlaştım. Ben bu otu
kuyumculara satarak velime yemeği için para kazanmak istemiştim".
Tekrar: 2375, 3091, 4003, 5793
حدثنا
إسحق: حدثنا
خالد بن عبد
الله، عن
خالد، عن
عكرمة، عن ابن
عباس رضي الله
عنهما: أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال: (إن
الله حرم مكة،
ولم تحل لأحد
قبلي ولا لأحد
بعدي، وإنما
حلت لي ساعة
من نهار، لا
يختلى خلاها،
ويعضد شجرها،
ولا ينفر
صيدها، ولا
يلتقط لقطتها
إلا لمعرف).
وقال عباس بن
عبد المطلب:
إلا الإذخر،
لصاغتنا ولسقف
بيوتنا. فقال: (إلا
الإذخر). فقال
عكرمة: هل
تدري ما ينفر
صيدها؟. هو أن
تنحيه من الظل
وتنزل مكانه.
قال
عبد الوهاب،
عن خالد:
لصاغتنا
وقبورنا.
[-2090-] İbn Abbas r.a., Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in şöyle
söylediğini bildirmiştir: "Allah Mekke'yi haram kıldı. Ne benden önce ne
de benden sonra hiç kimse için helal kılmadı. Bana da yalnızca gündüzün bir
bölümünde helal kılındı. Mekke'nin otu koparılmaz, ağacı kesilmez, avı
ürkütülmez. Mekke'de birinin düşürdüğü mal ancak etrafa duyurmak için
alınabilir."
Abbas İbn Abdülmuttalib şöyle dedi: "İzhir otu hariç. Onu
kuyumcularımız kullanır ve biz evlerimizin tavanları için kullanırız"
dedi.
Bunun üzerine Nebiimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem de: "İzhir
hariç" buyurdu.
İkrime şöyle demiştir: 'Avı ürkütülmez" ne demek bilir misin?
Bir gölgede bulunan av hayvanını kaçırıp onun yerine gölgeye senin geçmendir.
Halid "kuyumcularımız ve kabirlerimiz için" şeklinde
rivayet etmiştir.
AÇIKLAMA: İbnü'l-Müneyyir şöyle demiştir: Bu ve sonraki
konulara "kuyumculuk" vb. başlıkların konulmasının sebebi şudur: Bu
meslekler Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem döneminde vardı. Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem bunları gördüğü halde ses çıkarmamış, bu söz konusu
mesleklerin caiz olduğu konusunda açık ifade yerine geçmiştir. Diğer meslekler
de buna kıyas edilir.
Ali'nin rivayet ettiği hadisten anlaşıldığına göre, Müslüman
olmasa bile bir kuyumcu ile muamele yapmak caizdir. İnsanların en kötüleri
tarafından da yapılır olsa bir meslekte bozukluğun bulunması o meslekten olan
biri ile muamelede bulunmaya engel teşkil etmez.
باب: ذكر
القين
والحداد.
29- DEMİRCİLİK
حدثنا
محمد بن بشار:
حدثنا ابن أبي
عدي، عن شعبة،
عن سليمان، عن
أبي الضحى، عن
مسروق، عن خباب
قال: كنت
قينا في
الجاهلية،
وكان لي على
العاص ابن وائل
دين، فأتيته
أتقاضاه، قال:
لا أعطيك حتى
تكفر بمحمد
صلى الله عليه
وسلم. فقلت: لا
أكفر حتى يميتك
الله ثم تبعث.
قال: دعني حتى
أموت وأبعث،
فسأوتى مالا
وولدا فأقضيك.
فنزلت:
{أفرأيت الذي
كفر بآياتنا
وقال لأوتين
مالا وولدا.
أطلع الغيب أم
اتخذ عند
الرحمن عهدا}.
[-2091-] Habbab r.a. şöyle demiştir: Ben cahiliye döneminde demirci idim.
As Ibn Vail'de alacağım vardı. Ben alacağımı istemek için ona gittiğimde bana
"Muhammed'i inkar etmedikçe sana alacağını vermem" dedi. Ben
"Allah seni öldürüp de diriltinceye kadar ben Muhammed'i inkar etmem"
dedim. O "Ben ölüp de dirilinceye kadar beni bırak. Bana dirildikten sonra
mal ve çocuk verilecek. Sana borcumu bundan öderim" dedi. Bunun üzerine şu ayetler indirildi:
(Resulüm!) ayetlerimizi inkar eden ve "Muhakkak surette bana
mal ve evlat verilecek" diyen adamı gördün mü? O, ğaybı mı bildi, yoksa
Allah'ın katından bir söz mü aldı?"[Meryem 77,78]
Tekrar: 2275, 2425, 4732, 4733, 4734, 4735
AÇIKLAMA: Bu hadisle ilgili geniş açıklama, Meryem
suresinin tefsirinde gelecek. [4732 nolu hadis’in açıklamasında]